Yüzlerce toplantı yapılmış. İki yargı kurumu açısından içtihat, görüş farklılıkları ortaya çıktı. YARGI YÜKÜ ORTAYA ÇIKIYORSA BUNU DEĞERLENDİRMEK SİYASETİN MESELESİDİRAnayasa Mahkemesinin bireysel başvuru meselesi son yıllarda kabul edilmiş bir şeydir. Her partinin siyasi atmosferinden uzak insanlar için hangi konuların önem arz ettiği, anayasal reforma ihtiyaçlar tartışıyor. Biz bireysel yargılama meselesine yeni çerçeve getirelim demek, kategorik olarak şu tarafta olmak değildir. 12 Eylül Anayasası erkler arasındaki tanımları zaman zaman muğlak hale getirerek, bazı potansiyel tartışma alanları bünyesinde barındıran anayasa. Türkiyede kronikleşmiş olan birtakım meselelerde adım atmamızın zaruri olduğuna inanıyorum. Hem sürecin tamamlanması hem de ola ki, yeni bir hak ihlali kararı verilirse yerel mahkemenin uyma ihtimali dolayısıyla bir süre beklettik. Kararın Mecliste okutulmasıyla TBMMnin seyahati arasında bağlantı yoktur. Oturumda olduğu bir gün tek tek milletvekili arkadaşlarımızı çağırsak. AYM temel meseleleri, insan hakları ihlalleri bir şekilde gidermek, karar vermekle ilgili adım olmak yerine diyelim ki iki arsa komşusunun ihtilafları da hak ihlallerinin ele alındığı sürece geldi. Ben hep şunu söyledim; genellikle tekil olayların üzerinde yoğunlaşarak, o günkü aktüel tarafları üzerinden siyasi tartışma haline getirmeyi maalesef başarıyoruz. Aldığım ilk izlenimler TBMM çatısı altında siyasi partilerin bu konuyu seçimden sonra sıcak bakacağı yönünde görüşe sahibim. Burada görüş farklılıkları var. Bunların hepsi konuşuldu. Sonunda da bu kararın, bilgilendirme amacıyla okundu dedi. 31 Mart akşamına kadar bu anlamda çok sistematik değişiklikleri gündeme getirmek mümkün olmaz. Habertürkte canlı yayına katılan Kurtulmuş, Can Atalayın vekilliğin düşürülmesi teamüllere tamamen uygun. Sonunda Anayasanın amir hükmü gereğince kesinleşmiş yargı hükmünün Mecliste okunmasının zarureti var. Bu anlamda uzlaşı zemini aramaya başlayınca, partilerin kabul edilemeyecek tekliflerini onlar da görecektir. Belki komisyon üzerinden bu çalışmaları sürdürmek doğru yöntemdir. Her açıdan normal, teamüllere, usule uygun bir çalışma yürütülmüştür. Hiçbir partinin anayasası olmaz, milletin anayasası olur. Bu olay olmasaydı bile gündeme getirmek herhalde TBMMnin anayasayı yeniden yapacak güce sahip olmak temel vazifelerinden. Zaten teamülde Meclisin normal işleyişinde başkanlık etmesi sözkonusu değildir. ",TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Anayasa'ya aykırı kararın Meclis'te okutulmasını savundu. Sonunda da bu kararın, bilgilendirme amacıyla okundu dedi. Bu çok zor tabi. Burada iyi niyetli gayret ortaya konursa ortak bir nokta ortaya konabilir. Geçmiş dönemlerde de bu şekilde doğrudan mahkemenin, Yargıtayın kararıyla düşürüldüğü vakalar var. TBMMnin açılışında, bütçe görüşmelerinde ilk ve son gün başkanlık eder. Gönlümüz arzu eder ki 600le çıksın. Hiçbir parti tek başına 360 almadığına göre bu bile bir uzlaşıyı gerektiriyor. Ne zaman TBMMnin Bahreyn ziyareti aylar öncesi bellidir. Bugün belki 94 maddede uzlaşılabilecek. Yargıçlar oturup yasa yapamayacaklarına göre. Rakamı yanlış biliyor olabilirim, 165 bin bireysel başvuru dosyası var. Bunu çözecek olan yer siyasettir. Birtakım partizan yaklaşımları bir tarafa bırakarak. Sonuçta bir aritmetik var. Şu anda Meclis kapalı. Bir fezlekenin gelmesiyle milletvekilliğinin düşürülmesi. Bugün uygulamada karşımıza yargı yükü ortaya çıkıyorsa bunu değerlendirmek siyasetin meselesidir. Samimi olarak yaklaşılırsa bu konudaki tartışma alanlarının ortadan kaldırılacağını düşünüyorum. ÖNYARGISIZ MASAYA OTURULMALIÖnce herkesin önyargısız şekilde masaya gelmesi lazımdır. Kurtulmuş, Can Atalay'ın vekilliğin düşürülmesi teamüllere tamamen uygun. Siyaset de bütünleşik bakış açısıyla bunlar üzerinde çalışmalıdır. Hakikaten uzun saatler süren, kavgaya gürültüye zemin hazırlayan bir zemin içerisinde. TÜRKİYEDE ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİNE HAYATİ İHTİYAÇ VARDIRAnayasa Mahkemesi nasıl kara verecek? Süreç nasıl işleyecek? Yapılan başvuruları hangi zaman aralığında gündeme alacak? Bunları göreceğiz. Milletvekilliği düşürülmesi başka bir süreç, milletvekilinin düşmesi başka süreç. ANAYASA MESELESİNİN KONUŞULACAĞI YER TÜRKİYENİN TAMAMIDIRDevlete karşı yapılan suçların davranışların ne olduğu, silah atmak, örgüt kurmak, örgüte yardım ve yataklık etmek, bunların tasrih edilmesi gerekir. SÜREÇ TEAMÜLLERE TAMAMEN UYGUN YÜRÜTÜLDÜKurtulmuşun açıklamalarından öne çıkan başlıklar şöyle:Teamüllere tamamıyla uygun bir uygulama yapılmıştır. Anayasa bunu yasalara izafe ediyor. KARARIN MECLİSTE OKUTULMASIYLA TBMMNİN SEYAHATİ ARASINDA BAĞLANTI YOKTURTBMM Başkanlığı olarak yaptığımız bir sürü yurt dışı seyahat var. Türkiyede anayasa değişikliğine hayati ihtiyaç vardır. 360ı bulmak bile bugünkü parlamentoda bir uzlaşıyı gerektiriyor. 64 madde üzerinde partilerin uzlaştığı anayasa teklifi var. 360-400 aritmetiği var. Ciddi bir müktesabatımız var. Olağanüstü bir yük var. Bunu bütünleşik yargı sistemi ile ele alınması lazımdır. YENİ ANAYASAYI MECLİS YAPARBunların üzerinde tartışmak, konuşmak. Bunu çözebilmek için yüzlerce AYMnin yargıç alması lazım. Teamül, yazılı olmayan kurallardır. Bana anayasanın çizdiği tarafsızlıkla söyleyebilirim. Ortaya konulan hiçbir kural sonuna kadar devam etmeyebilir. Hakikaten az görülür bir mesele ortaya çıktı. Bazıların söylediği gibi yeni bir anayasa yapamaz görüşü kabul edilemez. Özellikle seçilmişlerin hakkını hukukunu koruyan yeni bir anlayış içerisinde ele alınması gerekir. Örneğin Anayasanın 14. Burada kesinleşmiş mahkeme kararının sadece Mecliste okutulması, daha doğrusu Meclisin bilgilendirilmesi zaruri bir adımdır. Hukuki bir ihtilafın TBMMnin taraf olmaması için tavır izlendi. Can Atalayın bu kararıyla ilgili süreçte öncelikle, birinci aşamada biz Meclis Başkanlığı olarak beklettik. Ama isterse her oturuma başkanlık edebilir. Yıllar içinde oluşmuş. İyi niyetle bir araya gelerek, önyargılar olmaksızın, anayasa tartışmanın doğru yöntemlerle tartışılmasıdır. Hiç kimsenin yüzde 100 söylediği kural olarak ortaya çıkmaz ki. Bunlardan birisi de Meclis Başkanının hangi oturumlara başkanlık edeceğiz. Yarın seyahate çıkıyorum diyerek kendiliğinden oluşturulan süreç var. Burada Meclisin teamüllerine uygun şekilde süreç işletilmiştir. Bu işin doğru zemini TBMMdir. Herkesin anayasa teklifi olabilir; ama kimsenin anayasa dayatması sözkonusu olamaz. Can Atalayın kimliğini bir tarafa bırakarak konuşmak gerekirse. Uzlaşamayız derseniz uzlaşma kapısını açamayız. Çok büyük kısmının evet yeni bir anayasaya ihtiyacımız var dediğini biliyoruz. Zaten demokrasi böyle bir şey. Burada Yargıtay da kendi yetkilerini kullanırken ilgili anayasada yetkilerini kullanarak süreci oluşturuyor. TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Anayasaya aykırı kararın Mecliste okutulmasını savundu. maddesindeki devlete karşı davranışlar konusunun sarih ve açık bir hale getirilmesidir. Hukuki bir ihtilafın TBMM'nin taraf olmaması için tavır izlendi. Gerçekten son derece haksız, mesnetsiz bir suçlamadır. Ben mahkemede hakkımı alamadım diyor ve başvuruyor AYMye. Anayasa meselesinin konuşulacağı yer Türkiyenin tamamıdır. Bu mesele bir anlamda siyasetin çözeceği alandır. 23 Nisan oturumlarına başkanlık eder, özel oturumlar olursa başkanlık eder. Hukuk camiamız, sivil toplumuz, herkese uygun mekanizmalar kurularak görüşlerini almaktır. Ondan sonra yöntem bulunur. Aylar öncesinde hazırlanarak, tarih aralıkları belirlenerek titiz çalışma sonrası bu seyahatler belirleniyor. Konuşulur, hak ihlallerinin sınırlandırılması ya da yeni perspektife kavuşturulması tartışma meselesidir. Türkiye uluslararası alanda çok ciddi şekilde demokratik açılım açısından eli rahatlamıştır. ",. Demokrasinin güzelliği burada. 400ü bulursa doğrudan doğruya değişikliği yapar, 360la referanduma gider. TBMM bu anlamda hele hele Türkiye bölücü örgütlerle mücadele ederken, çevresi terör ağlarıyla kuşatılan bir ülke olarak, 15 Temmuzda doğrudan hedef haline gelmiş devlet olarak tabii ki kendisini korur. Meclis Başkanı olarak şuna dikkat ettim, iki yargı kurumunda ihtilafta TBMMnin taraf olmaması için böyle bir yol izlendi. Niye hak ihlali için insanlar oraya müracaat ediyor. Zaten nöbetçi Meclis Başkanvekili arkadaşımız kimse onu okutacaktır. Birisi yeni bir iç tüzüğe ihtiyacımız var. İstinaflarla ilgili beklentilerin karşılanmamış olması var.
Burada Yargıtay da kendi yetkilerini kullanırken ilgili anayasada yetkilerini kullanarak süreci oluşturuyor. Hukuki bir ihtilafın TBMMnin taraf olmaması için tavır izlendi. Bunlardan birisi de Meclis Başkanının hangi oturumlara başkanlık edeceğiz. İstinaflarla ilgili beklentilerin karşılanmamış olması var. Yüzlerce toplantı yapılmış. Hakikaten uzun saatler süren, kavgaya gürültüye zemin hazırlayan bir zemin içerisinde. Bu olay olmasaydı bile gündeme getirmek herhalde TBMMnin anayasayı yeniden yapacak güce sahip olmak temel vazifelerinden. Gönlümüz arzu eder ki 600le çıksın. Olağanüstü bir yük var. ",TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Anayasa'ya aykırı kararın Meclis'te okutulmasını savundu. Anayasa meselesinin konuşulacağı yer Türkiyenin tamamıdır. Bunu çözebilmek için yüzlerce AYMnin yargıç alması lazım. Sonuçta bir aritmetik var. Burada görüş farklılıkları var. Rakamı yanlış biliyor olabilirim, 165 bin bireysel başvuru dosyası var. Zaten nöbetçi Meclis Başkanvekili arkadaşımız kimse onu okutacaktır. Kurtulmuş, Can Atalay'ın vekilliğin düşürülmesi teamüllere tamamen uygun. Özellikle seçilmişlerin hakkını hukukunu koruyan yeni bir anlayış içerisinde ele alınması gerekir. Bugün uygulamada karşımıza yargı yükü ortaya çıkıyorsa bunu değerlendirmek siyasetin meselesidir. Bana anayasanın çizdiği tarafsızlıkla söyleyebilirim. SÜREÇ TEAMÜLLERE TAMAMEN UYGUN YÜRÜTÜLDÜKurtulmuşun açıklamalarından öne çıkan başlıklar şöyle:Teamüllere tamamıyla uygun bir uygulama yapılmıştır. ",. TBMM bu anlamda hele hele Türkiye bölücü örgütlerle mücadele ederken, çevresi terör ağlarıyla kuşatılan bir ülke olarak, 15 Temmuzda doğrudan hedef haline gelmiş devlet olarak tabii ki kendisini korur. Bu çok zor tabi. Aylar öncesinde hazırlanarak, tarih aralıkları belirlenerek titiz çalışma sonrası bu seyahatler belirleniyor. Ben hep şunu söyledim; genellikle tekil olayların üzerinde yoğunlaşarak, o günkü aktüel tarafları üzerinden siyasi tartışma haline getirmeyi maalesef başarıyoruz. Konuşulur, hak ihlallerinin sınırlandırılması ya da yeni perspektife kavuşturulması tartışma meselesidir. Habertürkte canlı yayına katılan Kurtulmuş, Can Atalayın vekilliğin düşürülmesi teamüllere tamamen uygun. Samimi olarak yaklaşılırsa bu konudaki tartışma alanlarının ortadan kaldırılacağını düşünüyorum. TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Anayasaya aykırı kararın Mecliste okutulmasını savundu. 360-400 aritmetiği var. Geçmiş dönemlerde de bu şekilde doğrudan mahkemenin, Yargıtayın kararıyla düşürüldüğü vakalar var. Uzlaşamayız derseniz uzlaşma kapısını açamayız. Siyaset de bütünleşik bakış açısıyla bunlar üzerinde çalışmalıdır. Teamül, yazılı olmayan kurallardır. Her partinin siyasi atmosferinden uzak insanlar için hangi konuların önem arz ettiği, anayasal reforma ihtiyaçlar tartışıyor. Sonunda Anayasanın amir hükmü gereğince kesinleşmiş yargı hükmünün Mecliste okunmasının zarureti var. Her açıdan normal, teamüllere, usule uygun bir çalışma yürütülmüştür. Türkiyede kronikleşmiş olan birtakım meselelerde adım atmamızın zaruri olduğuna inanıyorum. YENİ ANAYASAYI MECLİS YAPARBunların üzerinde tartışmak, konuşmak. Kararın Mecliste okutulmasıyla TBMMnin seyahati arasında bağlantı yoktur. Zaten teamülde Meclisin normal işleyişinde başkanlık etmesi sözkonusu değildir. Sonunda da bu kararın, bilgilendirme amacıyla okundu dedi. 23 Nisan oturumlarına başkanlık eder, özel oturumlar olursa başkanlık eder. Bugün belki 94 maddede uzlaşılabilecek. Hakikaten az görülür bir mesele ortaya çıktı. Hiç kimsenin yüzde 100 söylediği kural olarak ortaya çıkmaz ki. Niye hak ihlali için insanlar oraya müracaat ediyor. YARGI YÜKÜ ORTAYA ÇIKIYORSA BUNU DEĞERLENDİRMEK SİYASETİN MESELESİDİRAnayasa Mahkemesinin bireysel başvuru meselesi son yıllarda kabul edilmiş bir şeydir. Örneğin Anayasanın 14. Bunların hepsi konuşuldu. 64 madde üzerinde partilerin uzlaştığı anayasa teklifi var. Oturumda olduğu bir gün tek tek milletvekili arkadaşlarımızı çağırsak. Yarın seyahate çıkıyorum diyerek kendiliğinden oluşturulan süreç var. TÜRKİYEDE ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİNE HAYATİ İHTİYAÇ VARDIRAnayasa Mahkemesi nasıl kara verecek? Süreç nasıl işleyecek? Yapılan başvuruları hangi zaman aralığında gündeme alacak? Bunları göreceğiz. Aldığım ilk izlenimler TBMM çatısı altında siyasi partilerin bu konuyu seçimden sonra sıcak bakacağı yönünde görüşe sahibim. Bu anlamda uzlaşı zemini aramaya başlayınca, partilerin kabul edilemeyecek tekliflerini onlar da görecektir. Birisi yeni bir iç tüzüğe ihtiyacımız var. Ortaya konulan hiçbir kural sonuna kadar devam etmeyebilir. Türkiye uluslararası alanda çok ciddi şekilde demokratik açılım açısından eli rahatlamıştır. Yargıçlar oturup yasa yapamayacaklarına göre. Bazıların söylediği gibi yeni bir anayasa yapamaz görüşü kabul edilemez. Hiçbir parti tek başına 360 almadığına göre bu bile bir uzlaşıyı gerektiriyor. Bunu çözecek olan yer siyasettir. 12 Eylül Anayasası erkler arasındaki tanımları zaman zaman muğlak hale getirerek, bazı potansiyel tartışma alanları bünyesinde barındıran anayasa. Şu anda Meclis kapalı. ANAYASA MESELESİNİN KONUŞULACAĞI YER TÜRKİYENİN TAMAMIDIRDevlete karşı yapılan suçların davranışların ne olduğu, silah atmak, örgüt kurmak, örgüte yardım ve yataklık etmek, bunların tasrih edilmesi gerekir. Biz bireysel yargılama meselesine yeni çerçeve getirelim demek, kategorik olarak şu tarafta olmak değildir. Ondan sonra yöntem bulunur. Bir fezlekenin gelmesiyle milletvekilliğinin düşürülmesi. Can Atalayın kimliğini bir tarafa bırakarak konuşmak gerekirse. İki yargı kurumu açısından içtihat, görüş farklılıkları ortaya çıktı. Sonunda da bu kararın, bilgilendirme amacıyla okundu dedi. Burada iyi niyetli gayret ortaya konursa ortak bir nokta ortaya konabilir. ÖNYARGISIZ MASAYA OTURULMALIÖnce herkesin önyargısız şekilde masaya gelmesi lazımdır. Bu mesele bir anlamda siyasetin çözeceği alandır. 360ı bulmak bile bugünkü parlamentoda bir uzlaşıyı gerektiriyor. Burada kesinleşmiş mahkeme kararının sadece Mecliste okutulması, daha doğrusu Meclisin bilgilendirilmesi zaruri bir adımdır. Ciddi bir müktesabatımız var. Gerçekten son derece haksız, mesnetsiz bir suçlamadır. Bu işin doğru zemini TBMMdir. AYM temel meseleleri, insan hakları ihlalleri bir şekilde gidermek, karar vermekle ilgili adım olmak yerine diyelim ki iki arsa komşusunun ihtilafları da hak ihlallerinin ele alındığı sürece geldi. Bunu bütünleşik yargı sistemi ile ele alınması lazımdır. TBMMnin açılışında, bütçe görüşmelerinde ilk ve son gün başkanlık eder. Ne zaman TBMMnin Bahreyn ziyareti aylar öncesi bellidir. Hukuki bir ihtilafın TBMM'nin taraf olmaması için tavır izlendi. Milletvekilliği düşürülmesi başka bir süreç, milletvekilinin düşmesi başka süreç. Can Atalayın bu kararıyla ilgili süreçte öncelikle, birinci aşamada biz Meclis Başkanlığı olarak beklettik. Türkiyede anayasa değişikliğine hayati ihtiyaç vardır. Belki komisyon üzerinden bu çalışmaları sürdürmek doğru yöntemdir. Herkesin anayasa teklifi olabilir; ama kimsenin anayasa dayatması sözkonusu olamaz. Birtakım partizan yaklaşımları bir tarafa bırakarak. Çok büyük kısmının evet yeni bir anayasaya ihtiyacımız var dediğini biliyoruz. KARARIN MECLİSTE OKUTULMASIYLA TBMMNİN SEYAHATİ ARASINDA BAĞLANTI YOKTURTBMM Başkanlığı olarak yaptığımız bir sürü yurt dışı seyahat var. Ben mahkemede hakkımı alamadım diyor ve başvuruyor AYMye. 400ü bulursa doğrudan doğruya değişikliği yapar, 360la referanduma gider. Hiçbir partinin anayasası olmaz, milletin anayasası olur. Anayasa bunu yasalara izafe ediyor. Yıllar içinde oluşmuş. Hem sürecin tamamlanması hem de ola ki, yeni bir hak ihlali kararı verilirse yerel mahkemenin uyma ihtimali dolayısıyla bir süre beklettik. Meclis Başkanı olarak şuna dikkat ettim, iki yargı kurumunda ihtilafta TBMMnin taraf olmaması için böyle bir yol izlendi. Hukuk camiamız, sivil toplumuz, herkese uygun mekanizmalar kurularak görüşlerini almaktır. İyi niyetle bir araya gelerek, önyargılar olmaksızın, anayasa tartışmanın doğru yöntemlerle tartışılmasıdır. maddesindeki devlete karşı davranışlar konusunun sarih ve açık bir hale getirilmesidir. 31 Mart akşamına kadar bu anlamda çok sistematik değişiklikleri gündeme getirmek mümkün olmaz. Burada Meclisin teamüllerine uygun şekilde süreç işletilmiştir. Demokrasinin güzelliği burada. Zaten demokrasi böyle bir şey. Ama isterse her oturuma başkanlık edebilir.