Ne zaman TBMMnin Bahreyn ziyareti aylar öncesi bellidir. Ondan sonra yöntem bulunur. Belki komisyon üzerinden bu çalışmaları sürdürmek doğru yöntemdir. 31 Mart akşamına kadar bu anlamda çok sistematik değişiklikleri gündeme getirmek mümkün olmaz. Çok büyük kısmının evet yeni bir anayasaya ihtiyacımız var dediğini biliyoruz. Türkiyede anayasa değişikliğine hayati ihtiyaç vardır. 400ü bulursa doğrudan doğruya değişikliği yapar, 360la referanduma gider. Sonunda Anayasanın amir hükmü gereğince kesinleşmiş yargı hükmünün Mecliste okunmasının zarureti var. Meclis Başkanı olarak şuna dikkat ettim, iki yargı kurumunda ihtilafta TBMMnin taraf olmaması için böyle bir yol izlendi. Gönlümüz arzu eder ki 600le çıksın. Biz bireysel yargılama meselesine yeni çerçeve getirelim demek, kategorik olarak şu tarafta olmak değildir. Geçmiş dönemlerde de bu şekilde doğrudan mahkemenin, Yargıtayın kararıyla düşürüldüğü vakalar var. YENİ ANAYASAYI MECLİS YAPARBunların üzerinde tartışmak, konuşmak. 12 Eylül Anayasası erkler arasındaki tanımları zaman zaman muğlak hale getirerek, bazı potansiyel tartışma alanları bünyesinde barındıran anayasa. Zaten teamülde Meclisin normal işleyişinde başkanlık etmesi sözkonusu değildir. Can Atalayın bu kararıyla ilgili süreçte öncelikle, birinci aşamada biz Meclis Başkanlığı olarak beklettik. 23 Nisan oturumlarına başkanlık eder, özel oturumlar olursa başkanlık eder. Demokrasinin güzelliği burada. Ben mahkemede hakkımı alamadım diyor ve başvuruyor AYMye. Ciddi bir müktesabatımız var. Oturumda olduğu bir gün tek tek milletvekili arkadaşlarımızı çağırsak. Bunu çözebilmek için yüzlerce AYMnin yargıç alması lazım. Bunu çözecek olan yer siyasettir. Anayasa bunu yasalara izafe ediyor. Burada kesinleşmiş mahkeme kararının sadece Mecliste okutulması, daha doğrusu Meclisin bilgilendirilmesi zaruri bir adımdır. TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Anayasaya aykırı kararın Mecliste okutulmasını savundu. Şu anda Meclis kapalı. YARGI YÜKÜ ORTAYA ÇIKIYORSA BUNU DEĞERLENDİRMEK SİYASETİN MESELESİDİRAnayasa Mahkemesinin bireysel başvuru meselesi son yıllarda kabul edilmiş bir şeydir. Zaten demokrasi böyle bir şey. maddesindeki devlete karşı davranışlar konusunun sarih ve açık bir hale getirilmesidir. Kararın Mecliste okutulmasıyla TBMMnin seyahati arasında bağlantı yoktur. Samimi olarak yaklaşılırsa bu konudaki tartışma alanlarının ortadan kaldırılacağını düşünüyorum. Sonunda da bu kararın, bilgilendirme amacıyla okundu dedi. Siyaset de bütünleşik bakış açısıyla bunlar üzerinde çalışmalıdır. Bana anayasanın çizdiği tarafsızlıkla söyleyebilirim. Hukuki bir ihtilafın TBMMnin taraf olmaması için tavır izlendi. Bu çok zor tabi. Bu mesele bir anlamda siyasetin çözeceği alandır. Bazıların söylediği gibi yeni bir anayasa yapamaz görüşü kabul edilemez. Hiçbir parti tek başına 360 almadığına göre bu bile bir uzlaşıyı gerektiriyor. ",. Türkiye uluslararası alanda çok ciddi şekilde demokratik açılım açısından eli rahatlamıştır. Sonuçta bir aritmetik var. ANAYASA MESELESİNİN KONUŞULACAĞI YER TÜRKİYENİN TAMAMIDIRDevlete karşı yapılan suçların davranışların ne olduğu, silah atmak, örgüt kurmak, örgüte yardım ve yataklık etmek, bunların tasrih edilmesi gerekir. SÜREÇ TEAMÜLLERE TAMAMEN UYGUN YÜRÜTÜLDÜKurtulmuşun açıklamalarından öne çıkan başlıklar şöyle:Teamüllere tamamıyla uygun bir uygulama yapılmıştır. Hiç kimsenin yüzde 100 söylediği kural olarak ortaya çıkmaz ki. İstinaflarla ilgili beklentilerin karşılanmamış olması var. Birisi yeni bir iç tüzüğe ihtiyacımız var. Bir fezlekenin gelmesiyle milletvekilliğinin düşürülmesi. ",TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Anayasa'ya aykırı kararın Meclis'te okutulmasını savundu. Bugün uygulamada karşımıza yargı yükü ortaya çıkıyorsa bunu değerlendirmek siyasetin meselesidir. Burada görüş farklılıkları var. Yıllar içinde oluşmuş. Türkiyede kronikleşmiş olan birtakım meselelerde adım atmamızın zaruri olduğuna inanıyorum. KARARIN MECLİSTE OKUTULMASIYLA TBMMNİN SEYAHATİ ARASINDA BAĞLANTI YOKTURTBMM Başkanlığı olarak yaptığımız bir sürü yurt dışı seyahat var. Sonunda da bu kararın, bilgilendirme amacıyla okundu dedi. Niye hak ihlali için insanlar oraya müracaat ediyor. Ben hep şunu söyledim; genellikle tekil olayların üzerinde yoğunlaşarak, o günkü aktüel tarafları üzerinden siyasi tartışma haline getirmeyi maalesef başarıyoruz. İyi niyetle bir araya gelerek, önyargılar olmaksızın, anayasa tartışmanın doğru yöntemlerle tartışılmasıdır. Burada Yargıtay da kendi yetkilerini kullanırken ilgili anayasada yetkilerini kullanarak süreci oluşturuyor. Her açıdan normal, teamüllere, usule uygun bir çalışma yürütülmüştür. TÜRKİYEDE ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİNE HAYATİ İHTİYAÇ VARDIRAnayasa Mahkemesi nasıl kara verecek? Süreç nasıl işleyecek? Yapılan başvuruları hangi zaman aralığında gündeme alacak? Bunları göreceğiz. Bu işin doğru zemini TBMMdir. Bunlardan birisi de Meclis Başkanının hangi oturumlara başkanlık edeceğiz. Burada iyi niyetli gayret ortaya konursa ortak bir nokta ortaya konabilir. Can Atalayın kimliğini bir tarafa bırakarak konuşmak gerekirse. Rakamı yanlış biliyor olabilirim, 165 bin bireysel başvuru dosyası var. Hukuk camiamız, sivil toplumuz, herkese uygun mekanizmalar kurularak görüşlerini almaktır. Hakikaten az görülür bir mesele ortaya çıktı. Özellikle seçilmişlerin hakkını hukukunu koruyan yeni bir anlayış içerisinde ele alınması gerekir. Yüzlerce toplantı yapılmış. Ama isterse her oturuma başkanlık edebilir. Burada Meclisin teamüllerine uygun şekilde süreç işletilmiştir. 64 madde üzerinde partilerin uzlaştığı anayasa teklifi var. Gerçekten son derece haksız, mesnetsiz bir suçlamadır. Uzlaşamayız derseniz uzlaşma kapısını açamayız. Habertürkte canlı yayına katılan Kurtulmuş, Can Atalayın vekilliğin düşürülmesi teamüllere tamamen uygun. Hakikaten uzun saatler süren, kavgaya gürültüye zemin hazırlayan bir zemin içerisinde. İki yargı kurumu açısından içtihat, görüş farklılıkları ortaya çıktı. Aldığım ilk izlenimler TBMM çatısı altında siyasi partilerin bu konuyu seçimden sonra sıcak bakacağı yönünde görüşe sahibim. Kurtulmuş, Can Atalay'ın vekilliğin düşürülmesi teamüllere tamamen uygun. Milletvekilliği düşürülmesi başka bir süreç, milletvekilinin düşmesi başka süreç. Hukuki bir ihtilafın TBMM'nin taraf olmaması için tavır izlendi. Ortaya konulan hiçbir kural sonuna kadar devam etmeyebilir. Herkesin anayasa teklifi olabilir; ama kimsenin anayasa dayatması sözkonusu olamaz. Yargıçlar oturup yasa yapamayacaklarına göre. Bu olay olmasaydı bile gündeme getirmek herhalde TBMMnin anayasayı yeniden yapacak güce sahip olmak temel vazifelerinden. Aylar öncesinde hazırlanarak, tarih aralıkları belirlenerek titiz çalışma sonrası bu seyahatler belirleniyor. Zaten nöbetçi Meclis Başkanvekili arkadaşımız kimse onu okutacaktır. TBMM bu anlamda hele hele Türkiye bölücü örgütlerle mücadele ederken, çevresi terör ağlarıyla kuşatılan bir ülke olarak, 15 Temmuzda doğrudan hedef haline gelmiş devlet olarak tabii ki kendisini korur. Hem sürecin tamamlanması hem de ola ki, yeni bir hak ihlali kararı verilirse yerel mahkemenin uyma ihtimali dolayısıyla bir süre beklettik. Bunların hepsi konuşuldu. Her partinin siyasi atmosferinden uzak insanlar için hangi konuların önem arz ettiği, anayasal reforma ihtiyaçlar tartışıyor. Birtakım partizan yaklaşımları bir tarafa bırakarak. Teamül, yazılı olmayan kurallardır. Konuşulur, hak ihlallerinin sınırlandırılması ya da yeni perspektife kavuşturulması tartışma meselesidir. ÖNYARGISIZ MASAYA OTURULMALIÖnce herkesin önyargısız şekilde masaya gelmesi lazımdır. Bunu bütünleşik yargı sistemi ile ele alınması lazımdır. Anayasa meselesinin konuşulacağı yer Türkiyenin tamamıdır. Olağanüstü bir yük var. Örneğin Anayasanın 14. 360-400 aritmetiği var. 360ı bulmak bile bugünkü parlamentoda bir uzlaşıyı gerektiriyor. Yarın seyahate çıkıyorum diyerek kendiliğinden oluşturulan süreç var. Bugün belki 94 maddede uzlaşılabilecek. Bu anlamda uzlaşı zemini aramaya başlayınca, partilerin kabul edilemeyecek tekliflerini onlar da görecektir. Hiçbir partinin anayasası olmaz, milletin anayasası olur. TBMMnin açılışında, bütçe görüşmelerinde ilk ve son gün başkanlık eder. AYM temel meseleleri, insan hakları ihlalleri bir şekilde gidermek, karar vermekle ilgili adım olmak yerine diyelim ki iki arsa komşusunun ihtilafları da hak ihlallerinin ele alındığı sürece geldi.
Ben hep şunu söyledim; genellikle tekil olayların üzerinde yoğunlaşarak, o günkü aktüel tarafları üzerinden siyasi tartışma haline getirmeyi maalesef başarıyoruz. Bu çok zor tabi. Meclis Başkanı olarak şuna dikkat ettim, iki yargı kurumunda ihtilafta TBMMnin taraf olmaması için böyle bir yol izlendi. Bazıların söylediği gibi yeni bir anayasa yapamaz görüşü kabul edilemez. Biz bireysel yargılama meselesine yeni çerçeve getirelim demek, kategorik olarak şu tarafta olmak değildir. İyi niyetle bir araya gelerek, önyargılar olmaksızın, anayasa tartışmanın doğru yöntemlerle tartışılmasıdır. Burada Yargıtay da kendi yetkilerini kullanırken ilgili anayasada yetkilerini kullanarak süreci oluşturuyor. Oturumda olduğu bir gün tek tek milletvekili arkadaşlarımızı çağırsak. Can Atalayın kimliğini bir tarafa bırakarak konuşmak gerekirse. Aldığım ilk izlenimler TBMM çatısı altında siyasi partilerin bu konuyu seçimden sonra sıcak bakacağı yönünde görüşe sahibim. Hakikaten az görülür bir mesele ortaya çıktı. Olağanüstü bir yük var. Her açıdan normal, teamüllere, usule uygun bir çalışma yürütülmüştür. Geçmiş dönemlerde de bu şekilde doğrudan mahkemenin, Yargıtayın kararıyla düşürüldüğü vakalar var. Teamül, yazılı olmayan kurallardır. Ne zaman TBMMnin Bahreyn ziyareti aylar öncesi bellidir. Sonunda da bu kararın, bilgilendirme amacıyla okundu dedi. Rakamı yanlış biliyor olabilirim, 165 bin bireysel başvuru dosyası var. Milletvekilliği düşürülmesi başka bir süreç, milletvekilinin düşmesi başka süreç. Anayasa bunu yasalara izafe ediyor. maddesindeki devlete karşı davranışlar konusunun sarih ve açık bir hale getirilmesidir. ÖNYARGISIZ MASAYA OTURULMALIÖnce herkesin önyargısız şekilde masaya gelmesi lazımdır. TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Anayasaya aykırı kararın Mecliste okutulmasını savundu. Niye hak ihlali için insanlar oraya müracaat ediyor. Gönlümüz arzu eder ki 600le çıksın. Samimi olarak yaklaşılırsa bu konudaki tartışma alanlarının ortadan kaldırılacağını düşünüyorum. SÜREÇ TEAMÜLLERE TAMAMEN UYGUN YÜRÜTÜLDÜKurtulmuşun açıklamalarından öne çıkan başlıklar şöyle:Teamüllere tamamıyla uygun bir uygulama yapılmıştır. Zaten nöbetçi Meclis Başkanvekili arkadaşımız kimse onu okutacaktır. ",. YARGI YÜKÜ ORTAYA ÇIKIYORSA BUNU DEĞERLENDİRMEK SİYASETİN MESELESİDİRAnayasa Mahkemesinin bireysel başvuru meselesi son yıllarda kabul edilmiş bir şeydir. 23 Nisan oturumlarına başkanlık eder, özel oturumlar olursa başkanlık eder. Bunların hepsi konuşuldu. Bunu bütünleşik yargı sistemi ile ele alınması lazımdır. TÜRKİYEDE ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİNE HAYATİ İHTİYAÇ VARDIRAnayasa Mahkemesi nasıl kara verecek? Süreç nasıl işleyecek? Yapılan başvuruları hangi zaman aralığında gündeme alacak? Bunları göreceğiz. Anayasa meselesinin konuşulacağı yer Türkiyenin tamamıdır. Bu olay olmasaydı bile gündeme getirmek herhalde TBMMnin anayasayı yeniden yapacak güce sahip olmak temel vazifelerinden. 12 Eylül Anayasası erkler arasındaki tanımları zaman zaman muğlak hale getirerek, bazı potansiyel tartışma alanları bünyesinde barındıran anayasa. Burada iyi niyetli gayret ortaya konursa ortak bir nokta ortaya konabilir. Hem sürecin tamamlanması hem de ola ki, yeni bir hak ihlali kararı verilirse yerel mahkemenin uyma ihtimali dolayısıyla bir süre beklettik. Demokrasinin güzelliği burada. Ama isterse her oturuma başkanlık edebilir. Hiçbir partinin anayasası olmaz, milletin anayasası olur. Hukuki bir ihtilafın TBMMnin taraf olmaması için tavır izlendi. Yargıçlar oturup yasa yapamayacaklarına göre. Siyaset de bütünleşik bakış açısıyla bunlar üzerinde çalışmalıdır. Bugün belki 94 maddede uzlaşılabilecek. Çok büyük kısmının evet yeni bir anayasaya ihtiyacımız var dediğini biliyoruz. Özellikle seçilmişlerin hakkını hukukunu koruyan yeni bir anlayış içerisinde ele alınması gerekir. Hiç kimsenin yüzde 100 söylediği kural olarak ortaya çıkmaz ki. Birisi yeni bir iç tüzüğe ihtiyacımız var. Bugün uygulamada karşımıza yargı yükü ortaya çıkıyorsa bunu değerlendirmek siyasetin meselesidir. Hiçbir parti tek başına 360 almadığına göre bu bile bir uzlaşıyı gerektiriyor. Yarın seyahate çıkıyorum diyerek kendiliğinden oluşturulan süreç var. ANAYASA MESELESİNİN KONUŞULACAĞI YER TÜRKİYENİN TAMAMIDIRDevlete karşı yapılan suçların davranışların ne olduğu, silah atmak, örgüt kurmak, örgüte yardım ve yataklık etmek, bunların tasrih edilmesi gerekir. Kararın Mecliste okutulmasıyla TBMMnin seyahati arasında bağlantı yoktur. Bu mesele bir anlamda siyasetin çözeceği alandır. Ortaya konulan hiçbir kural sonuna kadar devam etmeyebilir. Bunu çözebilmek için yüzlerce AYMnin yargıç alması lazım. Konuşulur, hak ihlallerinin sınırlandırılması ya da yeni perspektife kavuşturulması tartışma meselesidir. İki yargı kurumu açısından içtihat, görüş farklılıkları ortaya çıktı. Şu anda Meclis kapalı. Gerçekten son derece haksız, mesnetsiz bir suçlamadır. Türkiye uluslararası alanda çok ciddi şekilde demokratik açılım açısından eli rahatlamıştır. Bana anayasanın çizdiği tarafsızlıkla söyleyebilirim. 360ı bulmak bile bugünkü parlamentoda bir uzlaşıyı gerektiriyor. YENİ ANAYASAYI MECLİS YAPARBunların üzerinde tartışmak, konuşmak. Yıllar içinde oluşmuş. Ondan sonra yöntem bulunur. 31 Mart akşamına kadar bu anlamda çok sistematik değişiklikleri gündeme getirmek mümkün olmaz. ",TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Anayasa'ya aykırı kararın Meclis'te okutulmasını savundu. Burada Meclisin teamüllerine uygun şekilde süreç işletilmiştir. TBMMnin açılışında, bütçe görüşmelerinde ilk ve son gün başkanlık eder. Bir fezlekenin gelmesiyle milletvekilliğinin düşürülmesi. Habertürkte canlı yayına katılan Kurtulmuş, Can Atalayın vekilliğin düşürülmesi teamüllere tamamen uygun. Türkiyede anayasa değişikliğine hayati ihtiyaç vardır. Örneğin Anayasanın 14. Hakikaten uzun saatler süren, kavgaya gürültüye zemin hazırlayan bir zemin içerisinde. Uzlaşamayız derseniz uzlaşma kapısını açamayız. 64 madde üzerinde partilerin uzlaştığı anayasa teklifi var. Bunlardan birisi de Meclis Başkanının hangi oturumlara başkanlık edeceğiz. KARARIN MECLİSTE OKUTULMASIYLA TBMMNİN SEYAHATİ ARASINDA BAĞLANTI YOKTURTBMM Başkanlığı olarak yaptığımız bir sürü yurt dışı seyahat var. Bu işin doğru zemini TBMMdir. Herkesin anayasa teklifi olabilir; ama kimsenin anayasa dayatması sözkonusu olamaz. Kurtulmuş, Can Atalay'ın vekilliğin düşürülmesi teamüllere tamamen uygun. Burada kesinleşmiş mahkeme kararının sadece Mecliste okutulması, daha doğrusu Meclisin bilgilendirilmesi zaruri bir adımdır. Zaten demokrasi böyle bir şey. Birtakım partizan yaklaşımları bir tarafa bırakarak. Zaten teamülde Meclisin normal işleyişinde başkanlık etmesi sözkonusu değildir. Sonunda da bu kararın, bilgilendirme amacıyla okundu dedi. Ben mahkemede hakkımı alamadım diyor ve başvuruyor AYMye. TBMM bu anlamda hele hele Türkiye bölücü örgütlerle mücadele ederken, çevresi terör ağlarıyla kuşatılan bir ülke olarak, 15 Temmuzda doğrudan hedef haline gelmiş devlet olarak tabii ki kendisini korur. 400ü bulursa doğrudan doğruya değişikliği yapar, 360la referanduma gider. Burada görüş farklılıkları var. Can Atalayın bu kararıyla ilgili süreçte öncelikle, birinci aşamada biz Meclis Başkanlığı olarak beklettik. Belki komisyon üzerinden bu çalışmaları sürdürmek doğru yöntemdir. Aylar öncesinde hazırlanarak, tarih aralıkları belirlenerek titiz çalışma sonrası bu seyahatler belirleniyor. Her partinin siyasi atmosferinden uzak insanlar için hangi konuların önem arz ettiği, anayasal reforma ihtiyaçlar tartışıyor. Türkiyede kronikleşmiş olan birtakım meselelerde adım atmamızın zaruri olduğuna inanıyorum. Hukuk camiamız, sivil toplumuz, herkese uygun mekanizmalar kurularak görüşlerini almaktır. Yüzlerce toplantı yapılmış. 360-400 aritmetiği var. AYM temel meseleleri, insan hakları ihlalleri bir şekilde gidermek, karar vermekle ilgili adım olmak yerine diyelim ki iki arsa komşusunun ihtilafları da hak ihlallerinin ele alındığı sürece geldi. Ciddi bir müktesabatımız var. Hukuki bir ihtilafın TBMM'nin taraf olmaması için tavır izlendi. Bunu çözecek olan yer siyasettir. Sonunda Anayasanın amir hükmü gereğince kesinleşmiş yargı hükmünün Mecliste okunmasının zarureti var. Bu anlamda uzlaşı zemini aramaya başlayınca, partilerin kabul edilemeyecek tekliflerini onlar da görecektir. Sonuçta bir aritmetik var. İstinaflarla ilgili beklentilerin karşılanmamış olması var.